Cosmopolitan over depressies

Ik krijg via een gratis abonnement de Cosmopolitan van maart 2008 in handen. Een andere dus dan hierboven staat. Op de omslag Katherine Heighl tegen een witte achtergrond: flitsend! De inhoud valt me tegen. Wat plaatjes. Onbenullige tekstjes. Ik hou van mooie foto's, maar dit zijn meer wat plaatjes. De opmaak is druk. Te druk wat mij betreft. De thema's zijn: uiterlijk, kleding, seks, relaties. Net alsof moderne vrouwen verder geen enkele interesse hebben. Kortom: een onbenullig blad.

Bladzijde 104 en 105 zijn uitgetrokken voor een artikel van Fleur Baxmeier: Dip of depressie? Omdat een groot deel van Nederland ieder jaar naar hulpverleners holt om zijn dip of depressie te laten behandelen, is de informatie in zo'n artikel wel belangrijk. Hoewel het artikel 2 bladzijden heeft gekregen, gaat slechts ongeveer 1/6 over wat je eraan kunt doen. En op veel punten klopt die informatie niet of is ze misleidend.

1. Allereerst wordt beweerd dat een tekort aan serotonine of noradrenaline in de hersenen een depressie kan veroorzaken. Dat is wat de farmaceutische industrie ons wil laten geloven. Maar het is niet aangetoond en vermoedelijk ook niet erg waarschijnlijk.

2. Verdrietige zaken uit het verleden kunnen natuurlijk leiden tot een dip. Maar die gaat voorbij. Gebeurtenissen uit het verleden kunnen dus normaal niet een (langerdurende) depressie verklaren. We zoeken graag naar zo'n soort oorzaak, maar het is onzin. Het artikel stelt echter precies het tegenovergestelde en verlevendigt dat zelfs met een voorbeeld: de ouders van Charlotte waren er ''bijna nooit" en daardoor...

3. Als een lichte depressie in een vroeg stadium wordt herkend en behandeld zou worden, zou de kans groot zijn dat men er voorgoed vanaf is, anders zou de depressie chronisch kunnen worden. Ik denk dat dat in zijn algemeenheid onzin is. Iemand die een depressie krijgt, krijgt gemakkelijk een volgende. Het depressieve gedrag is een soort gewoonte geworden. De enige behandeling waarvoor dit misschien niet geldt, is cognitieve gedragstherapie. Maar dat is niet iets dat de behandelaar moet doen, maar dat de persoon zelf moet doen. En ook voor cognitieve gedragstherapie is er bij mijn weten nog geen onderzoek waaruit de effectiviteit op zeer lange termijn blijkt. In ieder geval vermeldt het artikel geen onderzoek of bron (anders dan psychologe Chiara Bijl) voor die toch wel stevige claim. Ik denk dat Chiara deze 'wijsheid' bedacht heeft om mensen vooral aan te sporen toch snel hulp te zoeken bijvoorbeeld bij haar. Op die manier trek je klanten.

4. "Het is verstandig om in beweging te komen," zegt Chiara. Ja, maar zo'n aanbeveling mag wel iets uitgewerkter. Het is de bedoeling dat mensen liefst stevig gaan wandelen of nog beter: rennen. Maar dat is niet iets dat mensen gemakkelijk gaan doen en zeker niet als ze in een dip zitten. Ik denk niet dat veel lezers zich realiseren dat ze eigenlijk stevig moeten gaan trainen om uit de dip te komen, met alleen zo'n korte suggestie.

5. "Het is prima om even aan je depressieve gevoelens toe te geven en uit te huilen, maar sluit jezelf niet dagen achter elkaar op." Het eerste deel van deze aanbeveling klopt niet. Omdat je toegeeft aan die depressieve gevoelens, roep je ze daarna nog gemakkelijker opnieuw op. Dit is dus gewoon een slecht advies.

6. Lichttherapie zou een goede manier zijn om weer in balans te komen. Lichttherapie werkt net als pillen maar bij een heel klein percentage van alle mensen. Dit laatste wordt er niet bij vermeld.

7. Hulp zoeken bij de huisarts. Anti-depressiva laten voorschrijven. Anti-depressiva werken vermoedelijk slechts bij 5 % van de bevolking. Ook dit is dus geen goed advies.

8. Therapie in combinatie met pillen zou soms het beste werken. Dat is erg vaag. Therapie kan van alles en nog wat inhouden. Pillen zijn weinig effectief. Ook met dit advies valt dus weinig te beginnen.

Er zijn een paar remedies/''behandelingen'' bekend die vaak effectief zijn voorzover ik weet. Maar die paar worden niet duidelijk vermeld. Het zijn:
1. cognitieve gedragstherapie (eventueel in de vorm van een boek of via internet);
2. regelmatig stevig wandelen en/of joggen; eventueel conditietraining o.i.d. of stevig fietsen;
3. visolie slikken.

Waarom deze notitie op deze communicatieblog? Ik heb ergens het onuitroeibare idee dat zo'n artikel eigenlijk zou moeten kloppen. Wat er in beweerd wordt, moet ook zo zijn. In werkelijkheid gaat het dus heel anders. Dat blad moet vol. Verder moeten de stukjes wat aansluiten bij de kennis van de lezers. Als lezer wil je immers graag horen dat wat je al dacht te weten, inderdaad zo is. Voor een blad als Cosmopolitan is het dus op termijn een handige strategie op precies te beweren, wat de lezers al dachten. Dat geldt niet alleen voor Cosmopolitan, maar vermoedelijk voor vrijwel ieder blad.

Dan is er nog een andere factor. De journalist of redacteur moet vaak snel en onder tijdsdruk werken. Het verhaal moet af. Het nummer moet de deur uit. In die situatie heb je dus ook geen tijd je echt te verdiepen in zo'n onderwerp. Je sluit dus het liefst aan bij het verhaal dat jezelf al min of meer klaar hebt en dat ook het verhaal van anderen is. Dat werkt snel en simpel. Bovendien val je je lezerspubliek op die manier niet lastig met allerhande nieuwe informatie.

Er zijn dus twee belangrijke factoren die het verhaal sturen: het beschikbare informatie-aanbod en wat de lezers er van denken te weten. Dat het in werkelijkheid misschien net even anders ligt, is dan jammer voor de enkeling die beter weet.