maandag, maart 05, 2007


Steeds meer autisten! Of toch niet?


Autisme is iets vreselijks. Behalve dat het vreselijk is, komen er ook in sneltrein-vaart meer autisten. Tenminste in Amerika. Voor 1990 waren er 4,7 autisten per 10.000 Amerikaanse kinderen. Nu zijn het er 67 per 10.000. Dat is veel meer dan 10x zo veel! Waar komt die gigantische explosie vandaan?

Roy Richard Grinker beweert in zijn nieuwe boek Unstrange Minds dat die explosie vooral het resultaat is van veranderende definities, politieke veranderingen en een toegenomen bewustzijn bij ouders, onderwijzers en artsen.

- Iedere nieuwe editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders heeft nieuwe en steeds ruimere definities voorgesteld.
- Scholen in de VS moeten sinds het schooljaar 1991-1992 opgeven welke kinderen speciaal onderwijs ontvangen doordat ze autistisch zijn. Voor dat schooljaar ontbrak op het formulier de categorie 'autisme'.
- Voor een kind dat aangemerkt wordt als 'autistisch' is tegenwoordig veel en veel meer hulp beschikbaar dan vroeger, terwijl het stigma veel kleiner is geworden.
- In sommige staten kunnen ouders van autistische kinderen hulp claimen van Medicaid ook al zijn ze niet onbemiddeld. De diagnose 'geestelijke achterlijkheid' levert die betaalde hulp niet.
- Veel kinderen die vroeger anders gediagnosticeerd werden, worden nu aangeduid als 'autistisch'. In veel staten is de afname in andere diagnosen zo groot, dat de toename in autisme gemakkelijk hierdoor verklaard kan worden.

Naar aanleiding van de voorgaande notities zou mijn verklaring zijn: we geloven meer in autisme. En omdat we er meer in geloven, zien we ook meer autisme.

Bron: Time, February 26, 2007, p. 39, Claudia Wallis, What Autism Epidemic?


De euro maakt alles duurder! Of toch niet?


"Alles wordt duurder en de euro gaf ons de nekslag." Dit zegt Ulf Meinecke, arbeider bij Volkswagen in Wolfsburg. Hij kan niet langer ieder jaar op vakantie naar zijn familie in Italië en het komt allemaal door de euro. De meerderheid van de Europeanen gelooft niet langer dat de euro economisch voordelig is geweest, volgens een Eurobarometer peiling. Het percentage is nu gezakt onder de 50%.

Economen en statistici zien het heel anders. Door de komst van de euro zijn de prijzen minder omhoog gegaan dan in een land als Engeland dat de euro niet invoerde.

Toch is het grote publiek op dit punt niet te overtuigen. Men weet zich nog talloze zaken te herinneren die voor de komst van de euro veel goedkoper waren. Dit is ook juist, er zijn echter ook heel veel zaken goedkoper geworden. Een mogelijke verklaring is dat de zaken die duurder zijn geworden, meer in het oog lopen en dat de zaken die goedkoper zijn geworden, minder in het oog lopen.

Een ander punt dat onderzoekers hebben gevonden, is dat het grote publiek zich de juiste prijzen helemaal niet meer blijkt te herinneren en dat men de prijzen voor de komst van de euro veel te laag inschat.

Ondertussen blijft het grootste deel van het publiek rotsvast overtuigd: de invoering van de euro was een economische ramp. De euro-economen maken zich zorgen dat dit standpunt op termijn zijn weerslag kan hebben op de acceptatie van de euro.

Het interessante bij dit euro-fenomeen, is dat het precies past bij de voorgaande notities. Mensen geloven iets rotsvast, terwijl de feitelijke grond helemaal niet klopt.

Bron: Time, February 26, 2007, p. 32, Peter Gumber, Is the Good Life out of Reach?.


zondag, maart 04, 2007


De verleuking van het nieuws III







De World Press Photo 2006 laat 5 jongeren zien die in een open cabrio door de verwoeste buitenwijk van Beiroet rijden op 15 augustus 2006, de tweede dag van het staakt-het-vuren. De foto is gemaakt door Spencer Platt van het foto-agentschap Getty. Hij maakte in totaal 4 of 5 foto's van de rode auto, maar alleen deze was bruikbaar.

Wat maakt de foto bijzonder? Allereerst is er het contrast. De mondain geklede jongeren in hun open cabrio met op de achtergrond de verwoeste wijk. Het tweede dat de foto speciaal maakt, is het knappe, blonde meisje in haar witte t-shirt op de voorgrond. Zij staat op een centrale plaats in beeld en geeft het plaatje met haar aanwezigheid een middelpunt en een stuk lading.

De foto lijkt een beetje op de paardenfoto. Er is een ramp gebeurd, maar het plaatje dat we er van zien, is vooral leuk en mooi. Het akelige nieuws moet vooral mooi in beeld gebracht worden.

Raymond van den Boogaard schrijft in NRC Handelsblad over deze foto (21/02/2007, p. 9, Oorlogsglamour in Beiroet): "Dat straalt dit groepje uit: seks en glamour. Jongeren op een hoogtepunt van hun bestaan."

Dat is wat erg sterk gesteld, want het is vooral wat Raymond er in ziet. Natuurlijk, ik zie het ook. Maar het is niet wat dit groepje uitstraalt, het is wat de toeschouwer er in wil zien.

Die jongeren zijn zelf ondertussen helemaal niet zo blij met die glamourrol (NRC Handelsblad, 19/02/2007, p. 18, 'Geen glamour, maar verdriet'). Ze zeggen: 'De foto geeft een interessant beeld. Het is alleen jammer dat het niet klopt.'

De fotograaf zegt over de foto: "Het is nooit mijn bedoeling geweest een oordeel te vellen over deze mensen. Ik heb echt geen politiek statement willen maken."


vrijdag, maart 02, 2007


Onzin geloven: de Joden van Malaita


Malaita is een eiland in de Grote Oceaan. Het behoort tot de Solomons Eilanden en ligt Noord-Oost van Australië. Er wonen ongeveer 140.000 mensen. Van die 140.000 mensen zijn er ongeveer 3000 die er 'stellig van overtuigd zijn' dat ze Jood zijn. Die dus geloven dat ze Jood zijn.

Ik ontleen deze informatie aan NRC Handelsblad van 26 februari 2007, pagina 18. Jan Maarten Deurvorst heeft daar een stukje over geschreven getiteld: Joden in de Stille Zuidzee. Hij ontleent zijn informatie op zijn beurt weer aan de Amsterdamse antropoloog Jaap Timmer.

In het stukje van Deurvorst dat dus gebaseerd is op Jaap Timmer, wordt ervan uitgegaan dat deze mensen misschien wel geloven dat ze Jood zijn, maar dat ze dat niet echt zijn. Ik vind dat persoonlijk wat moeilijk omdat ik eigenlijk niet precies weet wat een Jood is. Is dat een geloof? Is het kwestie van afkomst? Een goede wetenschapper wil graag precies weten, wanneer je iets als X mag benoemen en in dit geval lijkt dat me nogal onduidelijk.

De Engelstalige Wikipedia ziet 'Jew' als 'members of the Jewish people, an etnic group'. Dus als volk, iets waar je door afstamming wel of niet toebehoort. Maar ook het Wikipedia-artikel is niet echt eenduidig op dit punt omdat het even verderop opmerkt, dat 'Jews and adherents of Judaism were practically synonymous'. Doorsnee mensen hebben dus kennelijk al eeuwen lang nagelaten een duidelijk onderscheid aan te brengen tussen de etnische afkomst en het geloof. Vrij slordig dus allemaal.

Het punt waar het echter om gaat, is dat deze 3000 mensen op Malaita rotsvast geloven joden te zijn, wat dat dan ook precies mag betekenen. Verder zijn er geen redenen om aan te nemen dat ze inderdaad etnisch verwant zijn (vindt Jaap Timmer) en hangen ze ook de Joodse Godsdienst niet echt aan. Zelf vinden ze dat ze die verwantschap volledig kunnen onderbouwen met een stamboom van 14 generaties. Hun geloof is vooral het idee dat ze Jood zijn en een belangrijke rol zullen spelen bij de terugkeer van de Messias.

Het is in 1935 begonnen met boer Christopher Kwaisula. Deze kreeg een openbaring/visioen van God. Kwaisula en zijn volk waren Joden. Tientallen jaren later kreeg ook dominee Michael Maeliau een openbaring. Een en ander heeft b.v. geleid tot het wekelijks uitkomende blaadje Israël Watch. Men heeft een kistje dat de tabernakel voorstelt, etc.

Het leuke van deze waarneming is dat hij precies aansluit op mijn vorige notitie: geloven en opvattingen zijn sociaal bepaalde zaken die weinig van doen hebben met de feitelijke juistheid! In dit geval is voor ons idee het geloof duidelijk feitelijk onjuist. Ze stammen niet echt af van het Joodse volk. Wij zijn daarom geneigd dit als enigszins bizar te zien. Dat geloof klopt toch niet?

De Malaita-Joden zien dat echter heel anders. Waarom volharden deze Malaita-Joden zo hardnekkig in dat bizarre geloof? Allereerst zit je met het groepseffect. Stel dat je een Malaita-Jood bent en dat je je realiseert, dat het allemaal onzin is. Wanneer je dit nu met veel nadruk gaat rondbazuinen, kwets je ongetwijfeld erg veel mensen heel erg diep. Mensen waar je wel verder mee moet. Mensen waar je wel afhankelijk van bent. Onderschrijf je echter de uitgangspunten van het geloof, dan treed je toe tot de groep. Je bent een uitverkorene. Je bent een bijzonder mens. Je hebt van God een bijzondere taak gekregen. En tenslotte heb je ook nog een stamboom waar ieder normaal mens jaloers op kan worden.

Een soortgelijk verhaal las ik lang geleden in Skepter over een Amerikaans dorpje waar men een runensteen bewaart in een plaatselijk museum. Die runensteen zou afkomstig zijn van de eerste Noormannen die Amerika introkken al ver voor de komst van Columbus. Het hele dorp is volledig overtuigd van die historische juistheid, maar in werkelijkheid is het allemaal nep. Probeer dat echter maar eens overtuigend aan de inwoners van zo'n volstrekt onbetekenend Amerikaans gehucht uit te leggen. Die redeneren dat het ieder jaar eens stroom toeristen oplevert.

Laten we nu niet denken dat de mensen alleen verweg bizarre geloven hebben. Hoe hadden we ook al weer gevochten in de Tweede Wereldoorlog? Heldhaftig toch! Jammer dat de historici daar heel anders over denken.